در چند سال اخیر، فناوری NFT (توکن‌های غیرقابل تعویض) توانسته است صنایع مختلفی را از هنرهای تجسمی و دیجیتال گرفته تا سرگرمی و موسیقی تحت تأثیر قرار دهد. به گزارش‌ها، صنعت موسیقی جهانی در سال ۲۰۲۲ به درآمد حدود ۲۰ میلیارد دلار رسید و بیش از ۸۴ درصد این درآمد از طریق پلتفرم‌های دیجیتال به دست آمده است. با این حال، سیستم توزیع درآمد فعلی غالباً سهم محدودی را به هنرمندان اختصاص می‌دهد، چراکه بیشتر سود به واسطه‌ها، ناشران و شرکت‌های بزرگ تعلق دارد.
در مقابل، NFTها از طریق فناوری بلاکچین به هنرمندان امکان می‌دهند تا مالکیت و توزیع آثار خود را به شکلی منحصربهفرد و غیرقابل تغییر ثبت کنند و به طور مستقیم از آثار خود درآمد کسب کنند. این مقاله به بررسی چگونگی تأثیر فناوری NFT بر صنعت موسیقی، فرصت‌ها و چالش‌های موجود، و آینده آن در این حوزه می‌پردازد.
تعریف NFT در موسیقی و مفهوم مالکیت دیجیتال
NFT یا توکن‌های غیرقابل تعویض، دارایی‌های دیجیتالی هستند که مالکیت آن‌ها به وسیله بلاکچین تأیید می‌شود و به دارایی‌هایی مانند آثار هنری، موسیقی و ویدیوها ارزش منحصربهفرد و غیرقابل کپی می‌دهد. در صنعت موسیقی، NFTها اغلب به فایل‌های صوتی و تصویری مرتبط با آثار هنری، آلبوم‌ها و حتی بلیت‌های کنسرت متصل می‌شوند. این فناوری به هنرمندان اجازه می‌دهد که آثار خود را به‌عنوان دارایی‌های دیجیتال با ارزش و منحصربهفرد در بازار عرضه کنند، جایی که خریداران می‌توانند با خرید این آثار نه تنها مالکیت آن‌ها را داشته باشند، بلکه در بسیاری از موارد دسترسی به محتواهای اختصاصی و فرصت‌های ویژه‌ای نیز داشته باشند.
NFTها به‌عنوان یک تحول در مفهوم مالکیت دیجیتال به هنرمندان این امکان را می‌دهند که مالکیت انحصاری بر آثار خود را به‌صورت دیجیتال حفظ کنند. با وجود اینکه فایل‌های موسیقی قابل تکثیر و کپی هستند، NFTها این مشکل را حل کرده و مالکیت رسمی و یکتا را برای خریداران به ثبت می‌رسانند.
مزایای استفاده از NFTها در صنعت موسیقی برای هنرمندان و طرفداران
- کسب درآمد مستقیم و عادلانه
NFTها به هنرمندان این امکان را می‌دهند که درآمد خود را بدون نیاز به واسطه‌ها و شرکت‌های بزرگ، مستقیماً از طریق فروش آثار دیجیتال به دست آورند. در سیستم‌های توزیع سنتی، هنرمندان فقط درصد کمی از درآمد خود را از پلتفرم‌ها دریافت می‌کنند. به عنوان مثال، درآمد هنرمندان از هر ۱ میلیون استریم در Spotify حدود ۴۰۰۰ دلار است، در حالی که درآمد از فروش مستقیم ۱۰۰ NFT از یک قطعه موسیقی، می‌تواند به این میزان یا حتی بیشتر برسد. این مدل اقتصادی، هنرمندان را از وابستگی به قراردادهای محدودکننده رها کرده و به آن‌ها استقلال مالی بیشتری می‌بخشد.
|
مدل درآمدی |
درآمد از ۱ میلیون استریم |
درآمد از فروش ۱۰۰ NFT |
|
پلتفرم‌های استریم |
۴,۰۰۰ دلار |
N/A |
|
فروش NFT |
N/A |
۴,۰۰۰ دلار |
- ایجاد ارتباط مستقیم و نزدیک با طرفداران
NFTها همچنین به هنرمندان امکان می‌دهند که به طور مستقیم و بی‌واسطه با طرفداران خود ارتباط برقرار کنند. طرفداران می‌توانند با خرید NFTها از هنرمند مورد علاقه خود حمایت کرده و این دارایی‌ها را به عنوان نشانه‌ای از این حمایت و پشتیبانی در اختیار داشته باشند. این فرآیند باعث ایجاد پیوندی عمیق‌تر میان هنرمند و مخاطب شده و حس ارتباط نزدیک‌تر و حمایت بیشتر را ایجاد می‌کند.
- سرمایه‌گذاری طرفداران و حمایت از هنرمند
یکی از ویژگی‌های خاص NFTها، قابلیت افزایش ارزش آن‌ها به مرور زمان است. با رشد و پیشرفت هنرمند، ارزش NFTهای وی نیز افزایش پیدا می‌کند و طرفداران می‌توانند با نگه‌داشتن و حتی فروش مجدد این NFTها از موفقیت هنرمند مورد علاقه خود بهره‌مند شوند. این فناوری یک مدل سرمایه‌گذاری اجتماعی برای طرفداران فراهم می‌کند. هنرمندانی چون Grimes و Kings of Leon با فروش NFTهای خود میلیون‌ها دلار درآمد کسب کرده‌اند که نشان‌دهنده توان بالقوه این بازار است.
چگونه NFT می‌تواند صنعت موسیقی را دگرگون کند
NFTها این ظرفیت را دارند که ساختار اقتصادی صنعت موسیقی را از طریق مدل‌های جدید توزیع و کسب درآمد تغییر دهند. به لطف این فناوری، هنرمندان قادر خواهند بود آثار خود را بدون نیاز به قراردادهای محدودکننده و صرفاً از طریق فروش مستقیم به بازار عرضه کنند. در نتیجه، بخش قابل توجهی از درآمد حاصل از فروش مستقیم به هنرمندان اختصاص پیدا می‌کند، نه به واسطه‌ها و شرکت‌های بزرگ.
علاوه بر فروش اولیه، NFTها به هنرمندان این امکان را می‌دهند که از فروش‌های ثانویه نیز بهره‌مند شوند. در صورتی که یک NFT دوباره فروخته شود، درصدی از درآمد فروش به هنرمند اصلی تعلق می‌گیرد، که این موضوع تحولی اساسی در مدل‌های سنتی موسیقی به شمار می‌آید. به طور کلی، NFTها با حذف واسطه‌ها، هنرمندان را از وابستگی به قراردادهای محدودکننده آزاد می‌کنند و استقلال مالی بیشتری به آن‌ها می‌بخشند.
مراحل ایجاد NFT موسیقی
برای هنرمندانی که قصد دارند آثار موسیقی خود را به‌صورت NFT عرضه کنند، مراحل زیر به‌عنوان یک راهنمای کلی پیشنهاد می‌شود:
- انتخاب پلتفرم مناسب: پلتفرم‌های مختلفی مانند OpenSea، Royal و Sound.xyz در زمینه NFT فعالیت می‌کنند و هنرمندان می‌توانند با توجه به هزینه‌ها، امکانات و قابلیت‌های هر پلتفرم، مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنند.
- ایجاد و آپلود محتوا: پس از انتخاب پلتفرم، هنرمندان فایل‌های موسیقی خود را به همراه اطلاعات مرتبط (مانند نام اثر، توضیحات و تصویر کاور) در پلتفرم آپلود می‌کنند.
- تنظیم قیمت و شرایط فروش: هنرمندان می‌توانند قیمت ثابت یا مدل حراجی را برای NFT خود تعیین کنند. این موضوع به هنرمند اجازه می‌دهد که استراتژی فروش خود را مطابق با تقاضا و مخاطبان تنظیم کند.
- لیست کردن برای فروش: پس از آماده‌سازی، NFT برای فروش در بازار عرضه می‌شود و به‌محض فروش، درآمد به حساب هنرمند واریز می‌شود.
تأثیر NFTها بر حقوق نسخه‌برداری موسیقی
حفظ حقوق مالکیت و نسخه‌برداری در صنعت موسیقی همیشه چالشی مهم بوده است. با استفاده از بلاکچین، NFTها این امکان را فراهم می‌کنند که حقوق مالکیت به‌طور دیجیتال ثبت و تضمین شود. این فناوری به هنرمندان اجازه می‌دهد که حقوق مالکیت آثار خود را به‌صورت دیجیتال ثبت کرده و از هر بار فروش یا انتقال اثر، درصدی از درآمد را به دست آورند. هر بار که یک NFT مجدداً فروخته می‌شود، هنرمند اصلی می‌تواند از درصدی از مبلغ فروش بهره‌مند شود، که به حفظ حقوق مالکیت و افزایش درآمد هنرمندان کمک می‌کند.
نمونه‌های موفق NFT در موسیقی
بسیاری از هنرمندان با موفقیت از NFT به‌عنوان راهی برای درآمدزایی و تعامل با طرفداران خود استفاده کرده‌اند:
- Grimes: با فروش مجموعه‌ای از آثار دیجیتال به صورت NFT، بیش از ۶ میلیون دلار درآمد کسب کرد و یک راه جدید برای فروش آثار هنری دیجیتال خود ارائه داد.
- Kings of Leon: این گروه موسیقی با انتشار اولین آلبوم به‌صورت NFT، تجربه‌ای متفاوت را به طرفداران خود ارائه داد. آلبوم این گروه به‌همراه بلیت‌های VIP و محتوای اختصاصی در قالب NFT ارائه شد.
- DJ 3LAU: این هنرمند با فروش NFTهایی از موسیقی خود توانست بیش از ۱۱ میلیون دلار درآمد کسب کند، و به یکی از پیشگامان NFT در صنعت موسیقی تبدیل شود.
چالش‌های استفاده از NFT در موسیقی
با تمام مزایای NFT، استفاده از آن در صنعت موسیقی با چالش‌هایی نیز همراه است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پیچیدگی‌های فنی: بسیاری از هنرمندان دانش کافی در زمینه فناوری بلاکچین و توکن‌های دیجیتال ندارند و نیازمند آموزش و آشنایی با این فناوری‌ها هستند.
- هزینه‌های بالا: برخی پلتفرم‌ها هزینه‌های بالایی برای ایجاد و فروش NFT دارند. هزینه‌های مرتبط با “گس فی” (Gas Fee) که در شبکه‌های بلاکچین جهت تأیید تراکنش‌ها پرداخت می‌شود، برای هنرمندان تازه‌کار یا مستقل ممکن است چالش‌زا باشد. به عنوان مثال، هزینه‌های شبکه اتریوم در برخی زمان‌ها می‌تواند به‌طور قابل توجهی بالا برود و این مسئله می‌تواند بسیاری از هنرمندان را از ورود به این حوزه بازدارد.
- مسائل حقوقی و زیست‌محیطی: یکی دیگر از چالش‌های استفاده از NFT در صنعت موسیقی، مسائل حقوقی و زیست‌محیطی است. حقوق مالکیت و کپی‌رایت آثار هنری به دلیل ماهیت دیجیتالی NFTها می‌تواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد. همچنین، فرآیند استخراج و تأیید تراکنش‌ها در برخی شبکه‌های بلاکچین به مصرف انرژی بالا نیاز دارد، که موجب نگرانی‌های زیست‌محیطی شده است. این موارد نیازمند راهکارهایی برای کاهش تأثیرات زیست‌محیطی و تعیین قوانین حقوقی دقیق‌تر هستند.
آینده NFT در صنعت موسیقی
فناوری NFT با ایجاد مالکیت دیجیتال و ارتباطات مستقیم، فرصتی برای شکل‌دهی به مدل‌های جدید درآمدی و تعاملات اجتماعی در صنعت موسیقی ایجاد کرده است. انتظار می‌رود که این فناوری به یکی از ابزارهای اصلی در دسترس هنرمندان تبدیل شود و روش‌های فعلی فروش و ارتباط با طرفداران را دگرگون کند. در ادامه به برخی از این فرصت‌ها و تغییرات پیش‌بینی‌شده می‌پردازیم:
- برگزاری کنسرت‌های مجازی و تجربه‌های تعاملی
با رشد پلتفرم‌های Web3 و دنیای متاورس، هنرمندان می‌توانند کنسرت‌ها و رویدادهای مجازی را در قالب NFT برگزار کنند. این رویدادها به طرفداران اجازه می‌دهد تا بلیت‌های دیجیتال NFT خریداری کنند و در تجربه‌های زنده و منحصربهفرد شرکت کنند. برای مثال، طرفداران می‌توانند بلیت‌های NFT خریداری کنند که شامل دسترسی به رویدادهای پس از کنسرت، صحبت‌های شخصی با هنرمند، یا حتی تجربه‌ای واقعیت افزوده از محیط کنسرت باشد. - مالکیت مشترک و کسب درآمد طرفداران
مدل جدید NFTها به طرفداران اجازه می‌دهد که در موفقیت هنرمند مورد علاقه‌شان سهیم شوند. به‌طور خاص، NFTهایی که بخشی از حقوق پخش یا فروش یک آهنگ را در اختیار دارندگان قرار می‌دهند، به طرفداران امکان می‌دهند که با پیشرفت هنرمند و افزایش محبوبیت او، از درآمدهای حاصله سود ببرند. این مدل مالکیت مشترک، نوعی سرمایه‌گذاری اجتماعی است که به رشد و پایداری هنرمندان مستقل کمک می‌کند و به طرفداران انگیزه بیشتری برای حمایت می‌دهد. - استفاده از قراردادهای هوشمند برای حفظ حقوق هنرمندان
NFTها از طریق قراردادهای هوشمند به هنرمندان این امکان را می‌دهند که حقوق مالکیت آثار خود را به‌صورت خودکار و بدون دخالت واسطه‌ها حفظ کنند. با استفاده از این قراردادها، هر بار که NFT یک قطعه موسیقی فروخته یا منتقل می‌شود، هنرمند اصلی از یک درصد از مبلغ فروش بهره‌مند می‌شود. این مدل باعث افزایش درآمد طولانی‌مدت برای هنرمندان شده و به آن‌ها استقلال مالی بیشتری می‌دهد. - تجربه‌های تعاملی و شخصی‌سازی شده برای طرفداران
NFTها می‌توانند فرصت‌های بی‌نظیری برای طرفداران فراهم کنند که شامل دسترسی به محتواهای اختصاصی و شخصی‌سازی شده باشد. برای مثال، هنرمندان می‌توانند برای هر NFT مزایای خاصی مانند دسترسی به محتوای پشت‌صحنه، نسخه‌های دمو و حتی امکان شرکت در تصمیم‌گیری‌های خلاقانه فراهم کنند. این نوع تعاملات نه‌تنها موجب نزدیکی بیشتر هنرمند و طرفداران می‌شود، بلکه ارزش و تقاضای بیشتری برای NFTها ایجاد می‌کند.
آموزش nft در موسیقی
NFTها به‌عنوان یک فناوری نوآورانه و تحول‌آفرین در صنعت موسیقی، هنرمندان را از وابستگی به واسطه‌ها و پلتفرم‌های سنتی بی‌نیاز کرده و امکان کسب درآمد مستقیم و پایدار از آثار خود را برای آنان فراهم کرده‌اند. این فناوری به طرفداران نیز فرصتی می‌دهد که از هنرمندان محبوب خود حمایت کرده و در موفقیت آنان نقش داشته باشند. به‌طور کلی، NFTها راهکارهایی جدید برای تعامل و همکاری میان هنرمندان و طرفداران ارائه می‌دهند و مسیر را برای رشد و توسعه بیشتر در آینده هموار می‌سازند.
اگر شما هم علاقه‌مند به یادگیری و استفاده از فناوری NFT و افزایش آگاهی از روش‌های درآمدزایی در این حوزه هستید، شرکت در دوره آموزش NFT سازمان جهاد دانشگاهی صنعتی شریف می‌تواند فرصتی ارزشمند برای شروع باشد. این دوره به شما کمک می‌کنند تا با مفاهیم پایه‌ای و عملی NFT در صنایع مختلف، به‌ویژه موسیقی، آشنا شوید و توانایی ورود به این بازار نوین را به دست آورید.
